Moulin Rouge Pierre La Mure (audiobook)

Gdyby ktoś zapytał o malarza związanego z Montmartrem większość bez wahania wskazałaby Henryka Tulousse - Lautrec. Jego obrazy, jak rzadko które sportretowały życie tego niezwykłego zakątka Paryża z końca XIX wieku. Toulouse był duszą tej dzielnicy, jego obrazy przedstawiają życie artystycznej bohemy; bywalców kabaretów (w tym Moulin Rouge), teatrów oraz mieszkanek przybytków rozkoszy. Z dużym upodobaniem malował tancerki, prostytutki, śpiewaczki.

„Moulin Rouge” było pierwszą z powieści biograficznych, jaką czytałam kilkanaście lat temu i do dziś (po powtórnym jej wysłuchaniu) uważam je za jedną z lepszych tego typu powieści. W przeciwieństwie do tak dziś modnych powieści quasi biograficznych, w których nazwisko malarza ma być jedynie magnesem przyciągającym czytelników, ta powieść jest powieścią o malarzu. Życie Lautreca było niezwykle ciekawe, a jednocześnie niezwykle smutne. W przeciwieństwie do wielu kolegów po fachu nie miał problemów z utrzymaniem się; pochodził z arystokratycznego, bogatego rodu hrabiów Tuluzy, miał środki do życia i to wcale niemałe.

Posiadał też ogromny talent. Był malarzem, grafikiem, plakacistą, litografem, rysownikiem, karykaturzystą, jednym z największych przedstawicieli postimpresjonizmu. Miał więcej szczęścia od wielu innych malarzy, gdyż został doceniony jeszcze za życia; jego prace podziwiali Van Gogh i Degas, otrzymał Legię Honorową (której nie przyjął), a jeden jego obrazów zawisł w Luwrze. Zabrakło mu w życiu tylko jednego, ale najważniejszego - miłości. Każdy człowiek jej pragnie, każdy jej potrzebuje, ale są osoby, których wrażliwość sprawia, że bez miłości nie potrafią żyć. I właśnie do tego typu osób należał Toulouse Lautrec. W wyniku nieszczęśliwego wypadku i wady genetycznej (spowodowanej prawdopodobnie zbyt bliskim pokrewieństwem rodziców) przestał rosnąć i pozostał karłem. Ten człowiek o posturze dziecka i twarzy dorosłego człowieka budził przerażenie i nierzadko wstręt otoczenia. Jedyną rzeczą, której pragnął było zostać pokochanym przez kobietę. Tymczasem jedyną kobietą, która kochała Henriego była jego matka. Adele Tapie de Celeyran była dobrą i mądrą kobietą, pozwoliła swemu dziecku na dokonywanie samodzielnych wyborów, choć wiedziała, że kiedyś doprowadzą one do jego zguby. Samotność, odrzucenie, wyśmiewanie towarzyszyły mu całe życie. Kolejne kobiety ze wstrętem odwracały od niego twarz, prostytutka, cynicznie wyśmiewała jego kalectwo i brzydotę, co nie przeszkadzało jej wyłudzać od niego pieniądze dla kochanka. 
Pustki życia nie zapełniły ani sukcesy, ani uznanie, niezależność, przyjaciele, czy kochająca matka. Coraz bardziej samotny, coraz bardziej zgorzkniały Henryk rzuca się w życie nocnego Paryża, aby zagłuszyć tęsknotę i głód uczuć; kabarety, alkohol, sprzedajne kobiety, hulanki, od baru do teatru, od kabaretu do Maxima, dorożką, fiakrem mknie ulicami Paryża mały brzydal w okularach, cylindrze, z nieodłączną laseczką w dłoni. Tutaj odnajduje akceptację swojej odmienności, a w loretkach, midinetkach, ulicznicach i prostytutkach, które portretuje widzi odbicie rzeczywistości. Maluje mieszkanki burdeli oraz artystki kabaretowe, bo są dla niego bardziej interesujące od pań z towarzystwa. A one pozują mu bez skrępowania, nawet w najbardziej intymnych sytuacjach, czując nobilitację z możliwości bycia modelkami. Powieść przenosi nas w czasie i pozwala pogłębić znajomość z miastem malarza i mekką artystów (dzielnicą na wzgórzu). To zamieszkałe przez biedotę miejsce przyciągało już wówczas artystów i turystów. La Mure pisze o początkach Moulin Rouge, narodzinach kankana, o tancerkach i aktorkach - La Goulue, Jane Avril, Yvette Guilbert, o wystawie światowej w 1889 roku i o budowie wieży Eiffla. Na kartach jego powieści pojawiają się Van Gogh, Gauguin, Degas, Renoir.
"Moulin Rouge" to dobre studium postaci złożonej z potrzeby uczuć, obaw, strachu, marzeń, lęków, postaci, która dosięgła zarazem nieba i piekła na ziemi. Postaci, którą samotność zepchnęła na same dno upodlenia. Nie potrafię stwierdzić, na ile powieść jest prawdziwą (przekonam się o tym czytając biografię autorstwa Julii Frey), ale mogę z całym przekonaniem stwierdzić, że jest ciekawą powieścią o nietuzinkowym człowieku, którego autor nie idealizuje, ale którego opisuje z dużą dozą sympatii i zrozumienia. 
Powyżej portret Susan Valandon (o której pisałam tu) namalowany przez malarza. Lautrec uczył też modelkę sztuki malowania. 
Dodatkową radością było wysłuchanie audiobooka w miejscu tak bliskim malarzowi (w Paryżu i jego artystycznym sercu na Montmartrze).