Mosty pomiędzy brzegami, mosty pomiędzy ludźmi

Most to łącznik pomiędzy dwoma brzegami, ale też bywa że łączy on o wiele więcej; dwa odrębne światy. To nie tylko konstrukcja inżyniersko - architektoniczna, nie tylko połączone ze sobą kamienne, drewniane, stalowe, żelazne i żelbetonowe przęsła, filary i kładka, to także środek ułatwiający komunikacje, pokonywanie przeszkód, skracający drogę. Szkoda, że często o wiele łatwiej połączyć dwa brzegi rzeki niż dwoje zapiekłych w gniewie i wzajemnych urazach ludzi.

Isaak Newton powiedział, że ludzie budują za dużo murów, a za mało mostów. Od początku dziejów do czasów współczesnych wciąż wznosimy mury, szukamy nie tego co łączy, ale tego co dzieli. Wolimy odejmowanie i dzielenie od dodawania i mnożenia. Wyszukujemy różnice, przeszkody, haki, przeprowadzamy dochodzenia, zbieramy dowody i rzucamy oskarżenia, czasami słuszne, czasami nie. Obdarzamy hojnie nienawiścią i nienawidzimy tych, którzy myślą i czują inaczej. A ten, kto nie jest z nami ten nasz wróg. Stąd nasze relacje wyglądają często, jak most w Awinionie (zdjęcie nr 1).

Mosty najczęściej spełniają funkcje użytkowe, są jednak i takie, które poza stroną wyłącznie praktyczną pełnią też funkcje dekoracyjne i te przyciągają wzrok, inspirują artystów (malarze je uwieczniają na płótnie, poeci piszą o nich wiersze, fotografowie zdejmują je aparatem). Czasami bywają one także miejscem handlu, jak Ponte Rialto (Wenecja) z mnóstwem sklepików z pamiątkami, Ponte Vecchio (Florencja) królestwo jubilerów, Ponte Sant` Angelo (Rzym) okupowany od jakiegoś czasu przez ciemnoskórych mieszkańców Afryki oferujących turystkom torebki. Są też mosty przyciągające zakochanych, którzy szpecą je kłódeczkami (niestety moda na obwieszanie mostów kłódkami rozprzestrzenia się i dotarła też do Polski). Nie budzi ona mojego zachwytu, gdyż bardziej szpeci niż zdobi rdzewiejącymi kawałkami żelastwa czasami całkiem ładne mosty.

Podczas tegorocznych wakacji miałam okazję podziwiać parę urokliwych mostów.

Londyński Tower Bridge w wiktoriańskim stylu powstał pod warunkiem, iż będzie harmonizował z zamkiem - twierdzą Tower. Most zamkowy, czy może więzienny jest dobrym przykładem połączenia stali z kamieniem. Powstał pod koniec XIX wieku i do dzisiaj służy, jako most zwodzony (choć ta jego funkcja wykorzystywana jest obecnie dużo rzadziej niż dawniej). I tu nasunęła mi się myśl, skoro most, jako osiągnięcie inżynierii porównywany był z wieżą Eiffla, to zapewne musiał wzbudzać podobne kontrowersje, jak wieża. A zatem to, co dziś razi mnie w architekturze, to co wydaje mi się brakiem harmonii i piękna (futurystyczne budowle z betonu i szkła stawiane w sąsiedztwie pięknych pamiątek przeszłości) będą podziwiane przez przyszłe pokolenia, jako ciekawe rozwiązania połączenia prostoty z funkcjonalnością. Ja jednak czuję dyskomfort oglądając piękne dzieła architektury gotyckiej (neogotyckiej), secesyjnej upstrzone szklanymi budowlami.
Dwie połączone pomostami - kładkami dla pieszych (na wysokości 34 i 44 metrów nad rzeką) wieże przedstawiają się wyjątkowo malowniczo na tle nowoczesnej architektury nad Tamizą. A niebiesko-białe dodatki są dobrą kontrpropozycją dla królującej w Londynie czerwieni (piętrowe autobusy, budki telefoniczne, mundury gwardzistów, flagi - czerwień bije po oczach). Żałuję, że nie miałam okazji oglądać go wieczorem, kiedy pięknie oświetlony tworzy jeszcze bardziej malowniczy widok.

Most Aleksandra III to najbardziej elegancki most Paryża, tak mówią przewodniki i chyba mówią prawdę. Powstał w roku 1900 (roku światowej wystawy) dla uświetnienia przymierza prezydenta Francji z carem Rosji Aleksandrem III. Stojąc na moście trudno się zdecydować, co podziwiać najpierw; leżący po jednej stronie Pałac Inwalidów, znajdujące się po drugiej stronie Grand Palace i Petit Palace czy bogate, złocone dekorum w postaci cherubinów z kandelabrami (w stylu Belle Epoque), posągi sławy, uskrzydlone konie, personifikacje Francji oraz Sekwany i Newy, girlandy czy też zdobiące balustradę latarenki. Wygląda fantastycznie zarówno po zachodzie słońca przepięknie oświetlony, jak i za dnia, kiedy promienie słońca odbite w wodach Sekwany podejmują dialog z tymi, które odbijają się w złotych posągach. Most wykorzystywany jest często jako element scenografii miasta, ostatnio w filmie Paryż o północy.

Most Westchnień (Ponte del Sospiri) -dziś chyba już wszyscy

wiedzą, że nie ma on nic wspólnego z westchnieniami miłosnymi (mostem zakochanych nazywa się Ponte Rialto). Ponte del Sospiri nazwę miał zawdzięczać westchnieniom skazańców, których prowadzono z obradującego w Pallazzo Ducale Trybunału Kryminalnego do cel „nowych więzień”. Skazańcy mieli przez wiele lat nie oglądać świata za murami. Ten kamienny most z istryjskiego kamienia pochodzący z początku XVII wieku nie jest zbyt dekoracyjny, ale intryguje tajemnicą, którą zawdzięcza XIX wiecznym romantycznym pisarzom. Całkowicie zabudowany, składający się z dwóch oddzielnych korytarzy, z dwoma zapełnionymi kamienną ażurową zasłoną oknami przyciąga wzrok turystów, którzy pomiędzy malutkimi otworami w oknach usiłują dostrzec więźniów sprzed czterech wieków, niepomni tego, że dziś stanowi on część powierzchni muzealnej udostępnionej zwiedzających Pałac Dożów. Kiedy mowa o Wenecji, Pallazzo Ducalle oraz Więzieniu Piombi na myśl przychodzi najsłynniejszy kochanek w dziejach ludzkości - Giacomo Cassanova, któremu udało się zbiec z weneckiego więzienia. Być może więc mury Mostu Westchnień pamiętają i jego uwodzicielski uśmiech. Na zdjęciu most po renowacji (która dwa lata temu uniemożliwiła mi wykonanie fotki).

Ponte Vecchio, czyli Most Stary jest dla wielu odwiedzających miasto obok Dawida Michała Anioła, Piazza Signoria, Duomo symbolem Florencji. Tradycja mostu nad Arno w tym miejscu sięga czasów rzymskich. Wielokrotnie odbudowywany, porywany przez nurt rzeki (dziś złośliwie przez niektórych nazywanej strumykiem) funkcjonuje mniej więcej w tym kształcie, który nadał mu ostatecznie Vasari, dodając do istniejącej zabudowy korytarz łaczący Uffizi z Palazzo Pitti (zwany dziś Korytarzem Vasariego). Istniejące tu sklepiki mają rodowód w czasach quatrocenta, kiedy umieszczali tu swoje kramiki rzemieślnicy i handlarze. Z powodu niezbyt higienicznych warunków użytkowania i panującego smrodu wielki książę Ferdynand wydał dekret, na mocy którego pozwolono na handel na moście wyłącznie "czystym" rzemieślnikom; tj. złotnikom i handlarzom szlachetnymi kamieniami. Do dziś witryny sklepowe pełne złota i drogich kamieni pobudzają wyobraźnię turystek, a także niektórych turystów. Ponte Vecchio, jako jedyny most we Florencji nie został zniszczony przez wycofujące się niemieckie wojska. Nie działa na mnie magia złota, nie przepadam za biżuterią (choć od tej ze szkła z Murano nie mogłam wzroku oderwać), natomiast charakterystyczny piaskowy kolor zabudowy, odbicie mostu w wodach Arno, szkicujący tu artyści, ukwiecony brzeg rzeki sprawiają niepowtarzalny klimat, dzięki któremu lubię zatrzymać się tu na dłuższą chwilę. 
O rzymskim Ponte Saint Angelo pisałam tutaj. Pomysł napisania o mostach i paru innych rzeczach przyszedł mi do głowy, kiedy czytałam cykl Niedzielna kawa u Nutty. Nie jestem pewna, czy Nutta pisała o mostach, a chyba na pewno pisała o murach (chyba na pewno to nie jest szczęśliwe sformułowanie:) Pomyślałam wtedy, że to ciekawe, jak można spojrzeć inaczej na banalne z pozoru budowle.
To tylko kilka ciekawych mostów, które mogłam podziwiać. A teraz muszę podjąć próbę odbudowania mostu łaczącego mnie z pewną bliską osobą, bo obawiam się, iż wzburzone wody wzajemnych nieporozumień i brak komunikacji nieco nadgryzły jego filary.