Hair (film muzyczny) w reż. Milosa Formana

Na mojej musicalowej liście przebojów wysokie miejsce zajmuje musical Hair. Premiera musicalu Gerome`a Ragniego i Jamesa Rado (kompletnie nieznane mi nazwiska) odbyła się w 1968 roku w Bilmore Theatre. Pisząc „Hair” mam na myśli wspaniały film (musicalowy) w reż. Milosa Formana z 1979 r. Oczywiście oglądałam kilka przedstawień teatralnych, w tym broadwayowski występ w Hali Oliwi w Gdańsku oraz musical na deskach Teatru Muzycznego im. Danuty Baduszkowej w Gdyni, ale i tak największe wrażenie wywarł na mnie wspominany film Milosa Formana. A piosenka Let the Sun shine in jest jednym z najpiękniejszych protest-songów przeciwko wojnie.

Ameryka prowadzi wojnę w Wietnamie. Młodzi chłopcy dostają karty powołania do wojska. Claude Bukowski (John Savage), młody prostoduszny, chłopak z polskimi korzeniami, wyrusza z rodzinnego małego, prowincjonalnego miasteczka w Oklahomie, aby zaciągnąć się do wojska. Dostał powołanie, więc nie ma wyjścia musi spełnił swój patriotyczny obowiązek. Ojciec żegna go słowami; Niech mądrale się martwią, o prostaczków zatroszczy się Bóg. Może jest coś z prawdy w tej prostej chłopskiej filozofii, jeśli weźmiemy pod uwagę zakończenie filmowe zakończenie.

Claude ma swoje plany, zanim zamelduje się w jednostce chce obejrzeć Empire State Building oraz Statuę Wolności. Tymczasem w Nowym Yorku trafia na grupkę bezdomnych przyjaciół hipisów, którzy właśnie spalili swoje karty powołania do wojska. Przyjaciele mają jedynie siebie i … włosy. Włosy będące synonimem wolności, buntem przeciwko uporządkowanemu światu.
Nowo poznani przyjaciele zaznajamiają Claude z urokami hipisowskiego życia. Wspólnie spędzona z przyjaciółmi noc odmienia życia młodego poborowego na zawsze. Dzięki liderowi grupy - Bergerowi (Treat Williams) Claude poznaje piękną Sheile (Beverly D`Angelo), w której zakochuje się od pierwszego wejrzenia. Mimo namów przyjaciół do pozostania z nimi, Claude następnego dnia melduje się w wojsku. Chcąc się odwdzięczyć Claudowi za okazaną w potrzebie pomoc nowo poznani przyjaciele postanawiają umożliwić mu spędzenie kilku chwil z Sheilą. Berger wywozi Claude z koszar, a sam wraca na jego miejsce. Kiedy Claude spędza miłe chwile u boku dziewczyny w koszarach ogłoszony zostaje alarm, a żołnierze transportowani do samolotów lecących do Wietnamu.
Dramatyczne zakończenie jest niezwykle wzruszającym apelem do sumień rządzących, apelem, który jak uczy historia pozostaje od lat bez odzewu.
Uwielbiam musicale, które oprócz radości, jaką daje muzyka (a muzyka w Hair jest przepiękna) także wzruszają i skłaniają do refleksji. Stawiają pytania, które często pozostają bez odpowiedzi, ale czasami, to przecież nie odpowiedzi są najważniejsze, a właśnie owe pytania.
Okazuje się po raz kolejny, że o wojnie, jej dramaturgii, o bezsilności człowieka wobec historii można opowiadać na wiele sposobów, można także z pomocą muzyki.

Muzyka jest jednym z największych atutów filmu Milosa Formana. Prawie wszyscy chyba znają wspaniałe Aquarius (Era Wodnika) – leitmotiv musicalu, czy finałowe Let the Sun shine In (Pozwólcie świecić słońcu) śpiewane przez protestujących przed Białym domem hippisów.

Nie bez znaczenia jest świetna gra aktorów, zwłaszcza fantastycznie kreuje swą postać Treat Williams. Jego charyzmatyczny Berger najpierw rozśmiesza, potem wkurza, dalej wzrusza, aby na koniec przekonać nas, jak złudne bywają pozory.

Wszystkie utwory z tego musicalu są fantastyczne, ale jedną z moich ulubionych piosenek jest śpiewana pięknym, silnym głosem przez Cheryl Barnes Easy to be hard. Przedstawia ona troszkę inne spojrzenie na pokolenie dzieci-kwiatów.

Zdjęcia: 1. Plakat filmu, 2. John Savage - kadr z filmu- w momencie pewnego odurzenia środkami niekoniecznie prawem dozwolonymi, 3. Treat William- kadr z filmu podczas brawurowego wykonania I got live (Mam życie)