Lubię zwiedzać rzymskie kościoły- część 1 Santa Maria Sopra Minerwa

Wiem, że cześć osób obruszy się na takie stwierdzenie. Wielokroć słyszę, a cóż ciekawego jest w kościołach, jeden, dwa i wystarczy; przecież i tak nie zapamiętasz ich, za chwilę nie będziesz mogła sobie przypomnieć ich nazwy, nie mówiąc o tym, co znajdowało się wewnątrz. Może gdybym wchodziła po kolei do każdej napotkanej świątyni tak by było. Ja natomiast odwiedzam tylko wybrane przeze mnie, te o których czytałam, lub te które oglądałam na filmach. Idę uzbrojona w jakąś namiastkę wiedzy. Nie muszę wiedzieć, kto zbudował i na czyje zlecenie, jakie są wymiary i jak się nazywają kaplice, ile mają ołtarzy, ile naw, ale o każdym z odwiedzanych przybytków wiary wiem coś, co mnie do niego ciągnie. Podczas któregoś pobytu w jednym z muzeów a może kompleksów pałacowych pani przewodniczka dała nam dobrą radę; postarajcie się zapamiętać chociaż jedną rzecz; obraz, rzeźbę czy też inny eksponat, a wtedy taka wizyta nie zleje się wam (nie zamaże) w pamięci z inną.

Doskonale pamiętam nazwy odwiedzanych przeze mnie świątyń, wygląd ich wnętrz a także znajdujące się tam posągi czy obrazy, oczywiście nie wszystkie, ale te, które były dla danej wizyty pretekstem do odwiedzin.

Pisałam już raz, że rzymskie kościoły są jak galerie sztuki i to galerie bezpłatne. Bezcenne obrazy i rzeźby, dla których obejrzenia wielbiciele byliby gotowi słono zapłacić za bilet wstępu, tutaj są dostępne dla każdego, niemal bez ograniczeń.

Dodatkowym atutem oglądania dzieł sztuki w świątyniach jest fakt, iż (o tym także już kiedyś pisałam) znajdują się one (najczęściej) w miejscu, dla którego zostały stworzone, w otoczeniu dla którego je wkomponowano. Rzadko który artysta tworzył dzieło z myślą o wystawieniu go w salach muzeów, czy galerii, gdzie jest ono jednym z tysięcy eksponatów. Tym razem (marzec 2011 r.) udało mi się także odwiedzić moje ukochane świątynie. Nie będę pisać o tych najbardziej znanych; sztandarowych, odwiedzanych przez większość wycieczek i pielgrzymek, jak Bazyliki Świętego Piotra, Św. Pawła za Murami, Santa Maria Maggiore, czy Jana na Lateranie.

Santa Maria Sopra Minerwa

Znajdująca się jakby na zapleczu Panteonu Bazylika pod wezwaniem Świętej Marii pod Minerwą powstała na miejscu wcześniejszej świątyni jednej z bogiń starożytnych (wg niektórych bogini Minerwy - rzymskiej odpowiedniczki Bogini Ateny, wg innych bogini Izydy. Przed wejściem do kościoła znajduje się zaprojektowany przez mojego ulubieńca Gianlorenzo Berniniego pomnik słonia dźwigającego na grzbiecie obelisk.

Po raz pierwszy odwiedziłam świątynię ze względu na znajdujący się wewnątrz posąg Chrystusa autorstwa Michała Anioła. Marmurowa postać nieco ponad dwumetrowego Chrystusa znajduje się po lewej stronie ołtarza głównego. Syn Boży jest nagi (brązowa przepaska została dodana w okresie baroku), dźwiga krzyż i stanowi połączenie chrześcijańskiego zbawiciela z jednym z antycznych bogów.

Sklepienie świątyni przypomina mi sklepienie kościoła mariackiego w Krakowie (jest niebieskie i ozdobione złotymi gwiazdami). Podczas pierwsze wizyty zwróciłam uwagę na znajdujący się tu nagrobek Fra Angelico (Beato Angelico) dominikanina, malarza religijnego wczesnego renesansu, którego został beatyfikowany przez Jana Pawła II. Jest on patronem artystów i twórców kultury, a w Polsce historyków sztuki.

Wewnątrz świątyni znajdują się także grobowce dwóch papieży z dynastii Medyceuszy (Klemensa VII i Leona X) a także świętej Katarzyny ze Sieny (patronki Włoch).

Prawdziwy skarb jednak odkryłam dopiero w tym roku, kiedy przechodząc wzdłuż kaplic znajdujących się po prawej stronie kościoła natknęłam się na kaplicę ozdobioną pięknymi, kolorowymi freskami, od których nie mogłam oderwać wzroku. Autorem fresku był Filippino Lippi (syn mnicha Filippo Lippi i zakonnicy). Kaplica nosi nazwę Kaplicy Carafy. Centralną punktem obrazu są zwiastowanie oraz wniebowzięcie Najświętszej Marii Panny, ale fresk jest tak bogaty w postacie, zdarzenia, elementy architektoniczne, że nie wiadomo na co patrzeć najpierw, jak zapamiętać, jak ogarnąć wzrokiem całość, czy choćby poszczególne detale. Poszłam więc za radą pani przewodniczki i zapamiętałam sobie jedną postać, stojącego profilem do widza eterycznego anioła z lilią w bladoniebieskiej, zwiewnej szacie znajdującego się po lewej stronie Matki Boskiej.

Zdjęcia; 1. Zwiastowanie Fra Angelico (w klasztorze Santo Dominico w Fiesole niedaleko Florencji), 2. Obelisk na słoniu Berniniego (przed wejściem do kościoła), 3 Chrystus dłuta M.Anioła, 4.5 Fragment oraz całość Kaplicy Caraffy Filippino Lippi